Geneeskundige voetzorg
Voorlichting en advies
Wanneer basisverzekerde voetzorg?
Er zijn een aantal aandoeningen waardoor het kan zijn dat je een verhoogd risico hebt op het krijgen van een voetwond (ulcus). Deze aandoeningen lijken veel op de complicaties die kunnen ontstaan bij diabetes mellitus. Heb je diabetes? Dan wordt er al regelmatig een controle aan je voeten uitgevoerd. Mensen die geen diabetes hebben maar wel een verhoogd risico op het krijgen van een voetwond krijgen niet standaard die controle van hun voeten. Het is belangrijk om te weten waar je op moet letten om gezonde voeten te houden.
Een voetonderzoek kan de podotherapeut alleen uitvoeren op verwijzing van de huisarts of specialist uit het ziekenhuis.
Bepaling zorgprofiel
Om in aanmerking te komen voor geneeskundige (basisverzekerde) voetzorg zal de podotherapeut een zorgprofiel bepalen.
Er moet dan sprake zijn van verlies van het gevoel in de voeten (verlies protectieve sensibiliteit) en/ of verminderde doorbloeding in je benen (perifeer arterieel vaatlijden), daarbij is er ook vaak sprake van verhoogde druk (hyperpressie) wat risico geeft op een wond. We leggen je graag wat meer uit over deze complicaties.
Verminderd gevoel
Beschadigde zenuwen (neuropathie) kunnen ervoor zorgen dat het gevoel in de voeten verminderd wordt. We noemen dat verlies van protectieve sensibiliteit. We zien dit vaak bij mensen met suikerziekte (diabetes). Maar dit kan ook voorkomen bij andere aandoeningen en soms kan het zelfs ontstaan zonder dat we weten wat de oorzaak hiervan is (idiopatisch).
Het gevolg van een verstoord gevoel in je voeten kan zijn dat je niet meer goed voelt of er een steentje in je schoen zit. Of dat je sok dubbel zit, of je schoen te krap. Ook voelt je voet niet meer als het niet fijn is om de hele tijd op dezelfde manier te lopen. Daardoor kan er overmatige eeltvorming op een bepaalde locatie onder je voet ontstaan. Het steentje of de dubbelzittende sok kan zorgen voor blaren of wondjes onder je voeten.
Andere klachten door neuropathie
Neuropathie is een geleidelijk proces. Daardoor gaat dit soms gepaard met een ondefinieerbaar gevoel. Denk hierbij aan: Branderige voeten, nachtelijke kramp in benen en kuiten, onrustige benen en kuiten, extreem droge en dunne huid, kloven en scheurtjes in de huid, snel struikelen, verkleuringen van de huid, standsafwijkingen, tintelingen en doofheid in je voeten, het gevoel dat je op watten loopt of alsof je sok dubbel zit.
Afwijkende voetstand
Er bestaan maar weinig normale voeten. De een heeft een platvoet, de ander een holvoet. Weer iemand anders iets wat er tussenin zit. Maar waarom maakt dat uit voor mijn zorgprofiel?
Zenuwen regelen niet alleen het huidklimaat of het gevoel in de voeten. Ook sturen zij de spieren aan. Als zenuwen niet meer goed werken zullen de kleine voetspiertjes niet meer goed aangestuurd worden. Hierdoor kan de voet een wat andere stand krijgen. Ook kun je het gevoel hebben snel te struikelen en is het risico op vallen groter. Een veranderde stand van de voet in combinatie met een droge en dunne huid geeft een hoger risico op wondjes. Vandaar dat het belangrijk is om regelmatig je voeten te controleren op drukplekken.
Verminderde bewegelijkheid van de voet
Een andere oorzaak voor standsafwijkingen is dat de voet stijver kan worden. Dit gebeurt bij iedereen die ouder wordt maar sneller bij iemand met bijvoorbeeld reuma of artrose. Gewrichten worden bij elkaar gehouden door banden en pezen. Deze kunnen hun elasticiteit in de loop der jaren verliezen. Deze stijfheid zorgt voor een afwijkende manier van afwikkelen. daardoor kunnen er ook weer drukplekken en wondjes ontstaan.
Verminderde doorbloeding
Het hebben van een verminderde doorbloeding kan vervelende klachten geven. Denk hierbij aan kramp in je benen. Of aan onrustige benen. Dit alles natuurlijk niet te verwarren met neuropatische klachten. Als je neuropathie hebt dan kan het zelfs zijn dat je dit niet eens merkt. Mocht je wel kramp krijgen tijdens het lopen, dan is dit niet gelijk een teken van een slechte doorbloeding. Het kan natuurlijk ook andere oorzaken hebben. Denk aan overbelasting van kuitspieren. De podotherapeut kan je helpen deze klachten de duiden.
Vaak wordt bij verminderde doorbloeding ook gedacht aan symptomen zoals koude voeten, of het verdwijnen van haargroei. Maar onderzoek heeft dit nog niet bevestigd. Er is echt een gedegen vaatonderzoek nodig om verminderde doorbloeding vast te stellen.
Bent u ooit gedotterd of heeft u stends in uw benen dan kan er ook sprake zijn van een verminderde doorbloeding.
Schimmelinfectie
Als je een bepaalde chronische aandoening hebt en/of medicatie gebruikt kan het zijn dat je weerstand wat verlaagd is. Dat komt omdat je lichaam met andere processen bezig is. Je bent daardoor wat vatbaarder voor infecties. Een infectie die meestal niet als infectie wordt gezien is een schimmelinfectie aan de huid en/of nagels. In de volksmond ook wel kalknagels genoemd.
Schimmelinfectie kan knap vervelend zijn. Het kan jeuk geven maar ook een bladderige huid, kleine wondjes en scheurtjes aan de huid. Behalve deze klachten kunnen je nagels erg dik worden van een schimmelinfectie, dit zorgt voor extra druk op je nagelbed en daardoor kunnen weer wondjes ontstaan. Persoonlijke hygiene en regelmatige controle is belangrijk om schimmelinfecties tijdig op te sporen en te behandelen. Mocht je er zelf niet uitkomen dan kan een medisch pedicure je helpen.
Lees ook over wat je zelf kunt doen om een schimmelinfectie te behandelen aan je huid of je nagels. De meeste schimmelinfecties zijn in een vroeg stadium nog goed te behandelen..
Het zorgprofiel
Tijdens het voetonderzoek zal de podotherapeut een aantal testen uitvoeren om te kijken of er sprake is van een verminderde doorbloeding, verlies van het gevoel, verhoogde druk of andere risico’s op het krijgen van een voetwond. Een van die factoren of alle factoren samen bepalen het zorgprofiel.
Je kan een zorgprofiel 1, 2, 3 of 4 krijgen. Het cijfer bepaald de ernst van het risico.
De podotherapeut zal naar aanleiding van het zorgprofiel een persoonlijk behandelplan opstellen. In dat persoonlijke behandelplan staat beschreven welke zorg je voeten nodig hebben om ze gezond te houden. Dit persoonlijke behandelplan wordt doorgestuurd naar je medische pedicure. De medisch pedicure en podotherapeut hebben nauw contact met elkaar om je optimaal te kunnen helpen.
Uiteraard kun je zelf ook iets doen om je voeten in goede gezondheid te houden. Door je voeten regelmatig te inspecteren kun je kijken of er drukplekjes ontstaan. Goed wassen van je voeten (niet in een voetenbadje zitten) is ook belangrijk. Overmatig eeltvorming komt vaak van te hoge druk op een plek. Let er op dat je schoenen niet te strak zitten, of te nauw aansluiten. Steunzolen kunnen zorgen voor een optimale drukverdeling zodat er geen eeltvorming op een bepaalde plek ontstaat.
Bespreek met je podotherapeut welke adviezen je nog meer kunt opvolgen.